Verduveld knappe koppen

Ach, ach die Onderwijsraad toch...! Slimme mensen allemaal, vooral veel hoogleraren en bijzonder(e) hoogleraren, maar ook mensen die directeur zijn van een ROC of een stichting van basisscholen. Knappe koppen dus die heus wel zien dat het onderwijs langzamerhand naar de knoppen gaat als we de minister en zijn maatje hun gang laten gaan. Tegenwoordig moet alles doelmatig zijn. Alles moet dus efficiënter, d.w.z. meer met dezelfde middelen of hetzelfde met minder middelen. Ook het onderwijs ontkomt daar niet aan en i.p.v. zich daartegen te verzetten, scheidt dit eerbiedwaardige college een zestal adviezen af die elkaar weinig ontlopen in vernuft. Een stroom van kritiek ontlaadde zich over de hoofden van de leden van de Raad na publicatie van hun advies "Naar doelmatiger onderwijs", want alleen de kenners, waar ik mezelf toe reken, zagen (ik niet meteen, dat geef ik toe) de dubbele lading van de adviezen. Om de brille van deze raad te demonstreren, wil ik graag drie adviezen aan een nadere beschouwing onderwerpen.
Allereerst het idee om les te gaan geven aan grotere groepen leerlingen en de begeleiding te laten verzorgen door diverse leraren met verschillende functie. Stel je voor: 3 of 4 leraren begeleiden ca. 50 tot 75 leerlingen die elk voor zichzelf of in groepjes aan een project werken. Lijkt knap gevonden, want de bezuinigingen liggen voor het oprapen. Waarom geen 1 of 2 leraren, waarom leraren en geen activiteitenbegeleiders (veel goedkoper), de discussie over onbevoegde leraren is dan ook meteen van de baan. Het lijkt dus idee dat goed tegemoet komt aan de wens naar meer doelmatigheid. Natuurlijk wil de Onderwijsraad dit eigenlijk niet. Die knapperds begrijpen ook wel dat er niet geleerd wordt als je pak 'm beet zo'n 65 pubers bij elkaar zet. Dit wordt net zo'n fiasco als het competentiegericht leren in het MBO, waar de gemiddelde student nog geen klinker van een medeklinker kan onderscheiden. Nederland zal dramatisch zakken in de internationale onderwijsvergelijkingen en kijk......dat is nu precies wat de Onderwijsraad eigenlijk wil. Want bij achteruitgang wordt er geroepen om meer geld en daar is die slimme raad uiteindelijk op uit. Om meer geld vragen helpt niet, dus dan maar eerst wat generaties naar de kloten helpen en dan dubbel geld erbij. Petje af hoor!
Ook heeft de onderwijsraad het idee opgevat dat leraren moeten gaan tijdschrijven. Want, zo schrijft men in het advies, hiermee krijgen leidinggevenden meer zicht op de inzet van mensen en middelen. Een mooi plannetje waarmee de Onderwijsraad vast graag wil aantonen dat de overheid zich veel te veel bemoeit met het onderwijs. Want als de leerkrachten gaan tijdschrijven, zal blijken dat men in verhouding veel te veel tijd kwijt is met vergaderen. Vergaderen over hoe de grote hoeveelheid, door overheid of schoolbestuur voorgeschreven, administratie moet worden ingevuld, met al die veelal overbodige administratieve handelingen zelf en tot slot ook nog met het vergaderen over de uitkomsten van al dat papierwerk. Het is mij volkomen duidelijk wat de Raad hiermee beoogd: vermindering van de administratieve lasten voor de leerkrachten. Maar ja, zullen ze gedacht hebben, als we dit roepen krijgen we de Onderwijsinspectie en dus de Minister op ons dak. Dan maar via een omweg! Als straks blijkt dat leerkrachten ongeveer 23 uur voor de klas staan en evenzoveel tijd moeten besteden aan al die papieren rompslop, dan wordt de roep om minder papier vanzelf groot. Prachtig gevonden mijne dames en heren, mijn complimenten.
Tot slot het de beoordeling van leerkrachten via o.a. 360 graden feedback. Zalig zijn de leerlingen die mee mogen praten over de beoordeling van hun leraren. Eindelijk de rollen omgedraaid. Zijn al eeuwen lang de leerlingen afhankelijk van de (luimen van) hun leraren, eindelijk zijn de rollen omgedraaid en krijgt het lerarenkorps een koekje van eigen deeg. Ik moet eerlijk bekennen dat dit voorstel van een dermate creativiteit en intelligentie getuigt, dat zelf ik er nog niet precies achter ben wat men hiermee als hoger doel voor ogen heeft. Ik zal het advies nog eens goed lezen en kom er misschien in een volgende beschouwing op terug.
Wat fijn, zo'n stel mensen met hart voor onderwijs die het liever hebben over doelmatigheid en niet over doeltreffendheid. Ach, waarom zou je ook...!

De secretaris