Zaakje voor de formateurs

Op de valreep moet ik uiteraard nog even aandacht schenken aan de lopende formatiepogingen. Dat het CDA niet in de regering zal komen is pure winst. Verder lijkt Paars plus alleen maar te kunnen lukken als partijen veel kwesties over laten aan de Kamer. Onder het mom van een simpel regeerakkoord op 1 A4-tje laten de linkse partijen, waar ik gemakshalve ook maar even D66 toe reken, zich mooi in de luren leggen door de VVD. Die kan er namelijk veel 'rechtse' zaken in de Kamer doorheen jassen, omdat er regelmatig een rechtse meerderheid te vormen zal zijn met PVV en CDA, terwijl links telkens het nakijken zal hebben over de voor hen belangrijke zaken. Nieuwe verkiezingen lijken me de enige goede oplossing en dan maar hopen dat niet alleen de PVV daar garen bij spint. Mocht het toch nog tot een werkbare coalitie leiden, dan hoop ik dat Pechtold het oorspronkelijke gedachtengoed van zijn partij, de bestuurlijke vernieuwing, niet vergeten is. Toen in 2002 het dualisme bij de lagere overheden (provincie en gemeente) werd ingevoerd, werd als voorbeeld de situatie in de Tweede Kamer aangehaald. Ministers maken daar tenslotte ook geen deel uit van het parlement. Ik wil het nu niet hebben over de uitwassen die het dualisme in veel gemeenten heeft voortgebracht, maar wel over een los eindje dat nog rondzwerft, nl de positie van de burgemeester. Waar de grootste partij over het algemeen de premier levert, vindt op lokaal niveau iets heel anders plaats. De burgemeester wordt voorgedragen door de raad en door de Kroon benoemd. Het lijkt mij wenselijk dat hier ook de landelijke situatie wordt doorgetrokken. Na de gemeenteraadsverkiezingen komt er een coalitie, waarbij de grootste partij in het college de burgemeester levert. Die heeft dus ook een zittingsperiode van 4 jaar. Het levert een steviger bijdrage aan de lokale democratie.
Een coalitie wil graag een programma uitvoeren en het is logisch dat de burgemeester symbool staat voor de uitvoering daarvan. Ik zou het ook vanzelfsprekend vinden dat de positie van de gemeentesecretaris wordt ingevuld door een vertrouweling van de burgemeester. De kwaliteit van de samenwerking binnen het duo burgemeester/secretaris is veelal bepalend voor de kwaliteit van de verbinding tussen het politieke bestuur en het ambtelijk apparaat. Steeds vaker sneuvelen gemeentesecretarissen op het feit dat ze met de (nieuwe) burgemeester niet door één deur kunnen. Een oud gezegde is dat een goede secretaris 'sneuvelbereid' moet zijn, maar dat is niet gemakkelijk met een hypotheek en studerende kinderen.
Het zou goed zijn als de formateurs aan deze kwestie ook eens de nodige aandacht zouden schenken.

Tot in september,

de Secretaris