Een gemiste kans

Het verkiezingsprogramma van de PvdA kan rustig beschouwd worden als een gemiste kans. Er spreekt geen ambitie uit, heeft helaas een hoog bla, bla gehalte en biedt nauwelijks smart geformuleerde doelstellingen. Nog erger is dat het programma een visie mist op de wijze waarop men vorm wil geven aan de toekomst van ons land. Ik zal achtereenvolgens de paragrafen uit hoofdstuk 2 doorlopen, omdat dit het hoofdstuk is waarin de PvdA haar (amendeerbare) voorstellen doet. Over onderwijs maakt de PvdA helaas verkeerde keuzes of onvolledige keuzes. Zo wordt benoemd dat het niveau van de lerarenopleidingen omhoog moet door het verhogen van de in- en uitstroomeisen. Echter is dat niet het enige probleem en waarschijnlijk zelfs niet het grootste. De inrichting van de lerarenopleiding en de kwaliteit van de leraren aldaar laat vaak zeer te wensen over. Daar wordt helaas niet over gesproken.
Het is goed dat de mogelijkheden voor kinderen bij de overgang van basis naar middelbare school worden vergroot en dat het stapelen weer terug gaat komen. We kennen tenslotte allemaal het fenomeen van laatbloeiers, die in het huidige systeem hun talenten niet meer kunnen ontplooien. Nergens wordt in de onderwijsparagraaf gesproken over het terugdringen van de bureaucratische lasten waar de leerkrachten onder gebukt gaan. Een gemiste kans.
Zeer zwakke scholen die zich niet verbeteren moeten dicht is wel een te gemakkelijke oplossing die voor die schoolgemeenschap grote maatschappelijke gevolgen kan hebben. Het verplicht vervangen van directie en leerkrachten is een hier voor de hand liggender oplossing.
Het zou ook een goed idee geweest zijn om nieuwe opleidingen aan ROC's en Hogescholen aan een strengere keuring te onderwerpen. In een poging om meer leerlingen te werven komen er jaarlijks nieuwe opleidingen bij en het zijn er nu zoveel, dat scholieren die voor een studiekeuze staan door de bomen het bos niet meer zien. De keuring zou zich niet alleen moeten richten op de opzet en de kwaliteit van de nieuwe opleiding, maar meer nog op de relevantie in relatie tot datgene wat de maatschappij nodig heeft. Nergens wordt in deze paragraaf gesproken over een nieuwe wijze van financiering van het onderwijs. Zolang de financiering gebaseerd is op het aantal leerlingen op die school, zullen scholen elkaar 'doodconcurreren' met het voeren van gelikte campagnes waar weer veel geld dat bestemd is voor onderwijs in gaat zitten.
Het is jammer dat in het gedeelte over Werk en Inkomen de PvdA er niet voor kiest voor de maatregel om gedurende vijf jaar de lonen niet te verhogen. Niet alleen weten werkgevers en werknemers waar ze aan toe zijn, onderzoek door gerenommeerde economen heeft uitgewezen dat dit voldoende oplevert om de tekorten van de overheid weer op nul te zetten en dat daardoor draconische bezuinigingen niet noodzakelijk zijn. Ook de PvdA doet een greep uit de voorstellen van de werkgroepen 'heroverweging' en voegt daar niets oorspronkelijks aan toe.
Goed is dat alle regelingen rond de participatie van arbeidsgehandicapten worden gestroomlijnd en hopelijk teruggebracht tot één begrijpelijke regeling. De verplichting om bij aanbesteding door rijk en gemeenten 5% van het personeel moet bestaan uit deze arbeidsgehandicapten leidt weer tot meer bureaucratie en extra handhaving. Beter ware het geweest als men in Europa had gepleit voor aanpassing van de aanbestedingsregels. Het drempelbedrag voor Europese aanbesteding ligt nu net boven de 200.000 euro en dat is veel te laat. Tot een half miljoen zouden overheden niet europees behoeven aan te besteden, op voorwaarde dat door de beperkte offerteaanvraag de regionale economie en werkgelegenheid wordt gestimuleerd. De paragraaf "Arbeid en Zorg" ziet er goed uit en verdient waardering. De PvdA had het stukje over flexwerker net zo makkelijk weg kunnen laten, er staat niets bijzonders in. Waarom niet voorgesteld om een goed pensioenfonds voor ZZP-ers en flexwerkers op te zetten, waarbij aansluiting verplicht is. Dat zorgt ervoor dat de maatschappij later niet voor grote kosten komt te staan en is tevens van invloed op deze premies die vaak verdisconteerd worden in de gouden handdruk bij een vertrekregeling. In dit concept-programma mag je, als je ZZP-er wordt nog enige tijd bij je oude pensioenfonds blijven. Een speciaal pensioenfonds voor deze doelgroep waarnaara het oude pensioenfonds de aanspraken moet overdragen zou veel beter zijn.
Inzake de schuldhulpverlening wordt bepaald dat misleidende kredietreclames worden verboden. In dit geval zou het wenselijk zijn om ook de kredietverstrekkingen zelf aan nadere regels te binden, zodat mensen niet verder kunnen springen dan hun financiële polsstok lang is.
Bij de paragraaf over de bancair sector had ik graag gezien dat de overheid een bank had opgericht, of aangewezen (tenslotte is de overheid eigenaar van banken) die de particuliere spaarders een normale hypotheek en/of spaarrente, maar bovenal zekerheid biedt en dus een bank die zich niet te buiten gaat aan speculatief gedrag op welke markt dan ook.
Een eerlijker belasting voor het gebruik van de auto is toe te juichen, maar als dat ook gebeurt naar milieubelasting, plaats en tijd kan dit niet worden opgevat als een serieus plan. Met het laten betalen naar de mate waarin het milieu belast wordt treft de PvdA met name de zwakkeren in de samenleving. Deze groep mensen bezit over het algemeen de oude(re) auto die nog niet voldoet aan de strengere milieunormen. Dat is toch iets dat de partij niet zou moeten willen. Daarnaast leidt belasting op genoemde drie punten tot meer bureaucratie en hoge investeringen. Waarom niet gewoon betalen op basis van het aantal gereden kilometers, meteen mee te nemen met de jaarlijkse APK keuring en vooraf in termijnen te betalen analoog aan bijvoorbeeld de energienota.
Paragraaf over de ruimtelijke ordening is volkomen overbodig, want de provincie heeft op basis van het feit dat zij de bestemmingplannen moet goedkeuren al voldoende middelen in handen om de ongebreidelde groei aan industrieterreinen aan banden te leggen.
Als er nu een sector is waar fors op te bezuinigen is, dan is het wel de zorg. In het programma van de PvdA is hier echter niet over te lezen. Ook hier niets van een structuurwijziging, niets vernieuwends en geen visie op hoe de zorgstructuur er in de toekomst uit moet komen te zien.
Laat ik maar eens twee voorbeelden geven van zinloos geld uitgeven en waarna ik kom met de, door mij al eerder gepresenteerde, oplossing.
In een ziekenhuis werken een aantal artsen in een Maatschap. Mede het aantal patiënten dat door hen wordt ontvangen bepaalt hun inkomen. Ik ken een aantal van die artsen in diverse ziekenhuizen en zij beamen dat zij wel tegen patiënten zeggen: 'Ik wil u over een half jaar weer zien', terwijl die volkomen overbodig is. Tweede voorbeeld: een ziekenhuisdirecteur maakt met de zorgverzekeraar de afspraak voor 100 opnamen. Als het erop lijkt dat dat aantal niet gehaald wordt krijgen de doktoren een seintje en laten zij patiënten opnemen waarvoor het eigenlijk niet noodzakelijk is. Al deze doktoren geven aan dat zij niet zo zouden handelen als zij in loondienst zouden zijn. Je hoeft je dan nl. niet meer druk te maken over je inkomen en gaat extra werk wel uit de weg. En dat is dan meteen de voor de hand liggende oplossing: alle werkers in de zorg in loondienst en wat mij betreft ook nog eens bij de overheid.
Ook de relatie tussen ziekenhuizen en zorgverzekeraars zou op de helling moeten. Het is toch te gek voor woorden dat zorgverzekeraars het beleid in en van een ziekenhuis gaan bepalen.

Tot zover mijn commentaar op het concept-verkiezingsprogramma van de PvdA dat ik beschouw als een beetje behoudend en angstig. Ik wens u allen een vruchtbare beschouwing.

De secretaris